Ronja krijgt regelmatig straf of liever gezegd: als ze bepaalde grenzen overschrijdt dan hangen hier gevolgen aan vast. En hier ben ik erg consequent en duidelijk in, ze weet waar ze aan toe is.
Ronja lijkt nu al erg op haar moeder: ze weet hoe ze mensen om haar vingertje moet winden. Met name Opa’s en Oma’s doen alles wat ze wilt en zo hoort het ook in mijn boekje. Ze verdient het mensen te hebben die haar precies geven wat ze wilt, net als dat ze het verdient om ouders te hebben die duidelijke grenzen aangeven zodat ze weet waar ze aan toe is.
Ikzelf kom uit een gescheiden gezin en was al vroeg een sleutelkindje dat veel alleen thuis was. Zowel op school, als thuis, als daar buiten kreeg ik eigenlijk altijd wel gedaan wat ik wilde. Ronja is dus uit hetzelfde hout gesneden en ik wil het met haar iets anders aanpakken. Niet omdat mijn ouders mij nou zo ontzettend slecht hebben opgevoed, maar iets meer begrenzing had geen kwaad gekund. Daarnaast waren zowel mijn moeder als vader totaal niet consequent en kregen ik en m’n broertje toch altijd wel onze zin, top onderhandelaars als wij waren.
Ik ken dus alle trucjes en trap daar niet snel in. Ted moet die trucjes nog een beetje leren, maar heeft gelukkig al door wat voor enorme drama queen Ronja kan zijn. Hoe begrenzen wij onze dochter dan? We gaan niet voortdurend achter haar aan lopen en scheidsrechter spelen. Het gaat met name om haar veiligheid en de veiligheid van anderen. Over die grenzen valt niet te onderhandelen, maar binnen die grenzen heeft ze veel vrijheid om te doen en laten wat ze wil en zich te gedragen of uit te drukken zoals zij wenst.
Een praktisch voorbeeld:
Onlangs hebben we wat meubels gekocht bij Ikea en toen Ted deze in elkaar zette, mocht ze niet aan zijn gereedschap komen. De eerste keer dat ze dit wél deed, legde ik haar uit dat dit gevaarlijk was en dat dit niet mocht. De tweede keer gaf ik haar een waarschuwing dat als ze het nog één keer deed, ze op haar billen op een doek in een hoek moest gaan zitten. Toen ze het de derde keer deed heb ik haar op haar billen in de hoek gezet een paar minuten. Daarna heeft ze telkens gewezen naar het gereedschap, maar het niet meer vastgepakt. Ze snapte de boodschap.
Een ander voorbeeld:
Ronja heeft een leuke xylofoon waar zo’n spannend stokje bij zit en natuurlijk is het hilarisch om hiermee op andere dingen te slaan. Op mama slaan is toch niet zo’n geweldig goed idee. De eerste keer zeg ik dat het pijn doet, dat ze dit niet mag doen en laat ik haar zien waar ik pijn heb (zodat ze kan aaien en een kusje kan geven). De tweede keer zeg ik dat als ze het nog één keer doet ik haar de stok af pak. De derde keer dat ze het deed pakte ik de stok direct af.
Beide voorbeelden zijn de ‘straf’ methodes die we nu hanteren: een soort time-out en iets afpakken beide voorafgegaan door een waarschuwing. Ik zeg soort time-out, omdat ik nog niet weet wat voor vorm dit precies gaat aannemen en we nog experimenteren met wat de mogelijkheden hiervan zijn. Feit blijft dat als ze doorgaat met bepaald gedrag ik haar uit de situatie haal of het gedrag stop.
Natuurlijk volgt altijd na ingrijpen een enorme driftbui. Ze is vooral erg goed in flink schreeuwen of dramatisch huilen. Gelukkig leert ze de laatste tijd zich steeds beter verbaal uit te drukken en komt ze me vaak vertellen waar ze mee zit in plaats van dat ze zo boos wordt. De driftbuien zijn vaak ook nog fysiek: wild om zich heen schoppen en slaan. Dit is vooral voor Ronja zelf gevaarlijk en ik probeer haar altijd te vertellen dat ze zichzelf pijn kan doen als ze zo doet. Gelukkig neemt dat dan ook langzaam af, tenzij ze echt woedend is.
En dan komen we gelijk op het punt waar de vrijheid binnen de grenzen een grote rol speelt: Ronja mag schreeuwen, gillen of bijvoorbeeld knoeien met eten en drinken. We laten haar vrij om zichzelf uit te drukken zoals zij dat graag wilt en proberen haar manieren aan te leren om goed duidelijk te communiceren naar ons wat ze wilt, zodat we elkaar kunnen leren begrijpen. Zij leert ons op deze manier ook te luisteren naar haar. Ik ben dus niet voortdurend aan het dreigen met de twee straffen die we nu hebben, meestal kan Ronja gewoon haar gang gaan en doordat we zo duidelijk aangeven wat de grenzen zijn, hoeven we ook geen scheidsrechter te spelen.